Polder Westzaan
Het laagveen in Polder Westzaan bestaat uit zoete en zoute (brakke) omgevingen. Deze overgangen zijn uniek in Nederland en Europa. Er is veel variatie, met moerasgebieden, weidegebieden en open water.
Daardoor leven er ook veel bijzondere dieren, zoals moerasvogels en de noordse woelmuis in de rietlanden, weidevogels op de dichtbevolkte graslanden en de bittervoorn en kleine modderkruiper in de wateren.
Polder Westzaan is een historisch veenweidegebied aan de westrand van Zaanstad. Europese topnatuur, boerderijen en wandel-, fiets-, kano- en vaarroutes komen hier samen. Meer en meer wordt het landelijk gebied een integraal onderdeel van de gehele stad. Rondom de open veenweidepolder, voornamelijk beheerd door agrariërs en Staatsbosbeheer, wonen zo’n 160.000 Zaankanters.
Kijk op de kaart wat er gebeurt in het gebied Polder Westzaan (pdf, 2 MB)
Wat is er in dit gebied aan de hand?
De inwoners van de groeiende stad hebben in toenemende mate behoefte aan de rust en de open ruimte van de groene long die het landelijke gebied in zich heeft. Er liggen diverse kansen voor verbindingen tussen stad en landelijk gebied. Daarnaast vragen een aantal vraagstukken aandacht zoals: behoud en versterking Natura 2000-gebied, waterberging, klimaatproblematiek en terugdringing stikstofbelasting en bodemdaling.
Daarmee staan provincie Noord-Holland, gemeente Zaanstad en agrariërs, inwoners, recreanten en allerlei betrokken organisaties voor de interessante uitdaging om samen aan de slag te gaan met het ontwerpen van een gedragen gebiedsvisie voor de toekomst van Polder Westzaan.
Vermindering van de stikstofuitstoot
De stikstofpercentages in lucht en bodem rond het Natura 2000-gebied polder Westzaan zijn te hoog. Dit komt door de uitstoot van stikstofoxiden en ammoniak van onder andere landbouw, verkeer, huishoudens en industrie. De natuur verzwakt hierdoor en de diversiteit aan planten en dieren is afgenomen. Te veel stikstofneerslag in de Natura 2000-gebieden beperkt ook de aanleg van nieuwe huizen en andere economische ontwikkelingen rondom polder Westzaan en de provincie. Het doel is dat in 2030 in de polder Westzaan 300 mol stikstof minder neerdaalt en dat elke sector hieraan zijn bijdrage levert. In 2022 gaan betrokken partijen hiermee samen aan de slag.
Wat gaan de provincie en gemeente Zaanstad doen?
Provincie Noord-Holland en gemeente Zaanstad zijn voorjaar 2021 samen als initiatiefnemers gestart met een proces om te komen tot een gedragen toekomstvisie voor Polder Westzaan in 2040. Dit doen we samen met agrariërs, inwoners, recreanten en vertegenwoordigers van natuurorganisaties, Staatsbosbeheer en het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. In de visie staat hoe we de komende 20 jaar met Polder Westzaan omgaan. Onder andere op het gebied van water, natuur, landbouw en recreatie. Met als doel dat het voor iedereen een aantrekkelijk woon-, werk-, natuur- en recreatiegebied blijft. Tijdens gebiedsateliers en inloopavonden konden inwoners en andere betrokkenen in Zaanstad reageren op de gebiedsvisie. Dit zorgde voor veel betrokkenheid en leverde suggesties en ideeën op die we meenemen in het vervolgtraject.
Besluitvorming
In de zomer van 2022 is de gebiedsvisie Polder Westzaan 2040 vastgesteld door de provincie Noord-Holland en de gemeente Zaanstad. Met deze gebiedsvisie ligt er een basis. De volgende stap is het opstellen van een uitvoeringsprogramma. De provincie Noord-Holland en gemeente Zaanstad maken dit programma samen met betrokken partijen, zoals natuurorganisaties, agrariërs, Staatsbosbeheer en het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. In het uitvoeringsprogramma komen onder andere onderwerpen terug, zoals weidevogels, recreatiemogelijkheden en vebrakking van het watersysteem. In het eerste kwartaal van 2023 organiseren de provincie en gemeente Zaanstad een informatiebijeenkomst voor alle belangstellenden in het gebied over het uitvoeringsprogramma. Datum hiervoor wordt nog nader bekendgemaakt.
