Botterwerf zet schijnwerper op Volendamse cultuurhistorie

Met de Botterwerf die in aanbouw is aan het Slobbeland, combineert Volendam cultuurhistorie, toerisme en recreatie met een sociaal doel. In het pand dat in mei 2022 wordt opgeleverd vinden 3 groeperingen een nieuwe plek.

Foto De Botterwerf

Het betreft de Vereniging Behoud de Volendammer Botters, Stichting Odion en Culicafé De Botterwerf. In dit gebouw zal de Bottervereniging het werfgedeelte huren. Stichting Odion gaat in het gebouw dagbesteding aanbieden. Culicafé de Botterwerf biedt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een werkervaringsplek. 

Henk de Boer en Hein Molenaar van Vereniging Behoud de Volendammer Botters hebben al aardig in het hoofd zitten wat waar moet komen, als ze over het bouwterrein aan het Slobbeland lopen. Henk: “Een iets grotere ruimte was natuurlijk nog mooier geweest, maar we zijn hier al heel erg blij mee”.  Nog 3 maanden wachten en dan kunnen de Volendammer botters in hun geheel de werf in worden gemanoeuvreerd. Dan moet ook de 30 meter brede steiger gereed zijn. Een mooie mijlpaal voor met name Henk de Boer die al sinds 1992 bij de vereniging betrokken is. De Volendammer botters vertellen een geschiedenis van honderden jaren oud, toen het IJsselmeer nog Zuiderzee heette en de garnkwaks (garnalenbotters) hun vis op de kade afleverden. 

Van wrak in Zuiderzeemuseum naar bloeiende vereniging

Het begon allemaal met een wrak dat in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen lag. Met name door de inzet van scheepstimmermannen werd dit wrak opgeknapt. In 1999 was de operatie voltooid en al gauw kwamen er meer botters. Inmiddels heeft de vereniging 4 houten en 1 stalen schip, alle ruim 100 jaar oud, onder hun hoede. In de zomer worden de botters gebruikt voor allerlei soorten activiteiten: evenementen, botterraces en chartertochten. In coronatijd is daar vanzelfsprekend de klad in gekomen. Sponsors zorgen er voor dat de terugval in inkomsten wat beperkt blijft. In de winterperiode is het tijd voor onderhoud. Vooral het hout vraagt continu aandacht. Maar ook is soms een nieuw zeil nodig, al gauw een kostenpost van 25 duizend euro. 

Juniorenkwak

De vereniging kent 50 vrijwilligers. Houtbewerkers, smeden, zeilmakers, schippers en maten: allen houden de botters in zo goed mogelijke staat. Zoals overal heeft ook deze vereniging last van vergrijzing, maar er wordt gericht gewerkt om jongeren bij de vereniging te betrekken. Zo is er nu ook een zogeheten juniorenkwak, waarmee jongeren het zeilen met een botter onder de knie kunnen krijgen. 

Museale functie

Er komt ook een museale functie in het nieuwe gebouw. Samen met het Volendams Museum zijn Henk de Boer en Hein Molenaar druk in de weer om alles in mei 2022 gereedheid te hebben. Vanuit het restaurant kunnen dan toeristen de botters door een glazen wand zien en een stukje Volendamse cultuurhistorie opsnuiven. Hein: “Het is wel grappig. Botters waren gekoppeld aan armoede. In 1999 zeiden mensen nog: verbrand dat hout gewoon. Nu wordt er heel anders tegenaan gekeken. Botters horen bij de geschiedenis van Volendam.” De 50 vrijwilligers van de vereniging zijn nu met recht alle zeilen aan het bijzetten om vanaf mei 2022 de toeristen hier te begroeten.” Nu maar hopen dat een virus daarbij geen roet in het eten gooit.