Studenten nemen mkb mee in de circulaire transitie

In MKB Circular Workspace werken publieke en private partijen samen om studenten en mkb bij elkaar te brengen. Dat gebeurt rond het thema circulariteit.

In het onderwijs zitten veel frisse ideeën, een hoop energie en de ambitie om te werken aan échte vraagstukken. In het mkb liggen veel kansen om meer circulair te ondernemen, maar daar is niet altijd de tijd en kennis aanwezig om die op te pakken. Dankzij subsidie van de provincie Noord-Holland krijgen ondernemers een extra duwtje in de rug. Joost Reimert is programmamanager van deze samenwerking en vertelt over de succesvolle aanpak, de geleerde lessen en de wens om op te schalen.

Door onderwijs en bedrijfsleven te koppelen op actuele vraagstukken, versnelt innovatie én het curriculum wordt verrijkt. Dit is waarop MKB Circular Workspace zich richt. Kun je voorbeelden geven van projecten?

“Er is een textielbedrijf waarvoor studenten onderzoek doen naar de reststroom, ofwel het afval in het productieproces. Kan deze een nieuwe toepassing krijgen? Moet er misschien met heel andere grondstoffen worden gewerkt? Is het product op een andere, betere manier te ontwerpen? 

Nog een voorbeeld is een verpakkingsbedrijf dat een verpakkingsmateriaal heeft ontwikkeld dat je meerdere keren kunt gebruiken. Studenten onderzoeken of er niet nog duurzamere materialen zijn en wat de alternatieven zijn, waar een component van gedragsverandering in zit. Willen mensen hun verpakking wel mee terug nemen om te hergebruiken? Hoe regeert de consument daarop? 

Wat ook een vraag kan zijn voor studenten om aan te werken, is: ‘Hoe kan ik als bedrijf zorgen dat ik wel circulair word, maar dat niet al mijn klanten gillend weglopen?’ 

Circulariteit is een belangrijk thema. De overheid ontwikkelt hier vanuit alle niveaus steeds meer beleid voor. Tegelijkertijd leeft het binnen het bedrijfsleven nog een stuk minder. Wij zijn in dat gat gesprongen met challenge based learning.”

Het concept van MKB Circular Workspace is niet nieuw. Jullie pasten deze aanpak waarin je studenten en mkb aan elkaar koppelt al toe in MKB Digital Workspace. Hoe hebben jullie dit zo bedacht?

“MKB Digital Workspace is in 2019 ontstaan vanuit de vraag hoe we ondernemers en studenten kunnen verbinden, zodanig dat ze er allebei wat aan hebben. Veel ondernemers, en zeker kleine ondernemers, vinden het moeilijk om studenten en nieuw talent te betrekken bij hun bedrijf. Zij komen vaak ook moeilijk binnen bij hogescholen en universiteiten, en weten er hun weg niet te vinden. 

Ondertussen is het onderwijs steeds meer bezig om studenten met échte opdrachten te laten werken. Studenten vinden dat leuk, omdat het ergens over gaat. 

Vlak voor corona zijn we begonnen en we hadden het momentum mee; ineens moest iedereen digitaal gaan werken. Digital Workspace helpt met oplossingen vinden voor digitaliseringsvraagstukken van bedrijven. Dat ging zo goed dat we deze aanpak breder wilden trekken. Bedrijven hadden er enorm veel aan.

Verduurzaming en circulariteit waren onderwerpen die steeds meer aandacht kregen, ook bij de provincie. Dus we zijn gaan uitbreiden naar dat domein. 

Inmiddels zijn er binnen Circular Workspace 10 matches gemaakt tussen projectteams van zo’n 3 tot 4 studenten en mkb’ers. Maar we willen veel meer. In Digital Workspace bijvoorbeeld hebben we meer dan 1.000 ondernemers geholpen.”

Je bent succesvol in het bij elkaar brengen, maar waarom doe jij dat? Onderwijsinstellingen kunnen toch ook zelf bedrijven benaderen?

“Wij hebben inmiddels een netwerk van zo’n 15.000 bedrijven en werken vooral samen met de Hogeschool van Amsterdam en het ROC van Amsterdam-Flevoland. Voordat je een project van de grond hebt, gaat veel tijd zitten in gesprekken, overtuigen en de scope bepalen. Het is arbeidsintensief. Een van de lessen die wij hebben geleerd in Digital Workspace en nu ook toepassen binnen Circular Workspace, is dat je moet beginnen bij het onderwijs.

Aan de ene kant van de match heb je een ondernemer die vooral bezig is met de waan van de dag en aan de andere kant staat de onderwijswereld waarin veranderingen langzaam gaan en veel eisen gelden. We begonnen met mkb’ers vragen waarmee zij geholpen zouden zijn bij de inzet van studenten, om dat vervolgens in te brengen in het onderwijs. Dat werkt dus niet en bleek veel te ingewikkeld. We zijn de aanpak gaan omdraaien en het onderwijs gaan vragen wat zij kunnen doen voor een ondernemer binnen het curriculum. Vervolgens zijn we daarmee terug gegaan naar de ondernemer. Op die manier weet je dat een project aan de onderwijskant is geregeld, en dan hoeft een ondernemer min of meer alleen nog ja of nee te zeggen. Door aanbod vanuit het onderwijs aan te bieden dat goed in elkaar zit, kunnen we veel ondernemers helpen. 

Studenten presenteren hun resultaten en geven de aanzet. Vervolgens kan een ondernemer daar zelf heel concreet mee door.” 

Circular Workspace is een publiek-private samenwerking (pps) en als netwerk maken jullie zelf ook weer deel uit van een nog veel groter netwerk, namelijk de high impact pps (HIP) Circulair en digitaal in denken, leren en doen. Wat verwacht je hiervan? 

“Door aansluiting bij deze high impact pps vergroot het netwerk en het bereik van ondernemers. Dat het mkb een goede positie behoudt, vind ik belangrijk voor de sociale samenhang, lokaal én landelijk. Naar mijn smaak gebeurde er altijd te weinig met dit bedrijfsleven. En om mee te draaien in de grote transities hebben zij het talent dat in het onderwijs zit hard nodig. Deze verbinding zie ik als een maatschappelijke opgave.” 

Nederland heeft een doelstelling van een volledig circulaire economie in 2050. Dat vraagt om samenwerking op allerlei fronten. Wij zitten als Circular Workspace dicht tegen het mkb aan en werkten ook al veel samen met de onderwijsinstellingen. Er zijn ook pps-en die meer focus hebben op het opleiden van werknemers en bijvoorbeeld nieuwe skills voor een nieuwe economie. 

Dankzij de subsidiebijdrage kunnen we de komende 3 jaar studenten en mkb-ers helpen om slag te maken naar een circulaire economie.”

Meer informatie

Willen we in 2050 een circulaire economie hebben, dan is een verandering in mindset nodig. Dat is een streven van Circulair en digitaal in denken, leren en doen. Deze high impact pps beperkt zich niet tot de provinciegrens van Noord-Holland en is ook actief in de provincie Flevoland en bedient de hele Metropool Regio Amsterdam. Kijk ook op de website van MKB Circular Workspace voor meer voorbeeldprojecten of het starten van een project.

Naast deze high impact pps zijn in de provincie Noord-Holland ook nog andere HIP’s actief. Kijk hiervoor op de pagina van Werken en ontwikkelen 2030 Noord-Holland.