Onthulling herdenkingsbord werkkamp Betlem en afronding werkzaamheden Diemerbos

Het afgelopen jaar heeft de combinatie aannemingsbedrijf Van der Ven/Martens en Van Oord, in opdracht van de provincie Noord-Holland, gewerkt aan natuurontwikkeling in de Gemeenschapspolder en het Diemerbos. Gedurende de werkzaamheden is de provincie gewezen op de locatie van een voormalig Joods werkkamp, Betlem.

Op woensdag 14 juni is er een informatiebord onthuld over het werkkamp en is de nieuwe inrichting van dit bijzondere gebied gevierd. 

Onthulling informatiebord

Tijdens de voorbereiding voor de werkzaamheden werd de provincie door ingenieursbureau Royal Haskoning (RHDHV) gewezen op een specifieke locatie. Inmiddels is er niets meer van te zien, maar vroeger stond op deze plek een ontspanningsoord, gebouwd door de heer Betlem. Dit werd veel gebruikt door Amsterdammers die ontspanning zochten buiten de stad. In de Tweede Wereldoorlog is het badhuis overgenomen door de Duitse bezetter, die er een werkkamp voor Joodse mannen uit Amsterdam van maakte. Tussen januari en oktober 1942 zijn hier honderden jonge Joodse mannen tewerkgesteld, een deel daarvan is vanuit Betlem gedeporteerd naar andere kampen in Nederland en daarbuiten. Slechts 2 van hen hebben de oorlog overleefd: Levie de Lange en Max Nunes Nabarro. Lion Tokkie, holocaustonderzoeker, vertelde de aanwezigen het indrukwekkende verhaal over het werkkamp en het netwerk van kampen dat tijdens de oorlog rond Amsterdam bestond. De provincie heeft op de plek van Betlem, langs de Kanaaldijk-West, een informatiebord geplaatst om het werkkamp en de mensen die hier zijn tewerkgesteld en vandaan zijn gedeporteerd te herdenken. 

Natuurcompensatie

Na het onthullen van het informatiebord over Betlem en een moment van herdenking volgde aan de Stammerdijk een toelichting op de werkzaamheden die in het gebied hebben plaatsgevonden. De provincie Noord-Holland en Rijkswaterstaat hebben dit project gefinancierd. Door de aanleg van de A1 en de verbreding van de A6, een aantal jaar geleden, is natuur verloren gegaan. Om dit te compenseren heeft Rijkswaterstaat circa 125 hectare nieuwe natuur laten aanleggen. Een groot deel daarvan is door de provincie Noord-Holland gerealiseerd. Rijkswaterstaat draagt straks ook financieel bij aan het beheer van deze gebieden, zoals in de Gemeenschapspolder, maar bijvoorbeeld ook in de Waterlandtak-West. 

Biodiversiteit en waterkwaliteit

Samen met Staatsbosbeheer en Waterschap Amstel, Gooi en Vecht is gewerkt om de specifieke plannen voor het Diemerbos en de Gemeenschapspolder vorm te geven. In het afgelopen jaar is door een combinatie van aannemers gewerkt om deze plannen uit te voeren. Het gebied is nu opnieuw ingericht om de huidige natuur te versterken en nieuwe, natte natuur te ontwikkelen. Zo zijn bijvoorbeeld sloten dieper uitgegraven en natuurvriendelijke oevers aangelegd. Dit zorgt voor een betere waterkwaliteit en een natuurvorm die aantrekkelijk is voor verschillende dieren- en plantensoorten, zoals de otter, ringslang en diverse vogels en vlinders. Het gebied sluit met deze natuur ook aan bij aangrenzende gebieden zoals het Naardermeer en de Waterlandtak-West. Dit maakt het makkelijker voor dieren om hun leefgebied te vergroten. Dit valt samen met de ambitie voor het Natuur Netwerk Nederland (NNN), waar dit gebied onderdeel van is. 

Nieuwe vogelkijkhut

Niet alleen aan de natuur in het gebied is gedacht, ook de recreatieve mogelijkheden van het bos zijn aangepakt. Zo is er een ruiterpad aangelegd en een fietspad vervangen, en is de vogelkijkhut op een nieuwe plek geplaatst, aan de Stammerdijk. De recreatie vindt nu vooral aan de buitenkanten van het gebied plaats, zodat de natuur in het midden zo min mogelijk verstoord wordt. Op woensdag werd de nieuwe vogelkijkhut in het gebied officieel in gebruik genomen door de aanwezigen. 

Gedeputeerde Esther Rommel (Natuur en Landschap) van de provincie was hierbij aanwezig en is zichtbaar trots op de afronding: "Natuur als deze is hard nodig, voor dier én mens. Hoewel het nu moeilijk voor te stellen is door de huidige droogte, gaat een nattere natuurvorm zorgen voor een betere waterhuishouding in het gebied en een aantrekkelijke natuur. Niet alleen voor dieren, maar ook voor mensen. De recreatie in het gebied is meegenomen in de plannen waardoor er nu bijvoorbeeld prachtige nieuwe wandelpaden en een ruiterpad liggen. Ik hoop dat dit gebied een plek blijft waar mensen graag komen om van de natuur te genieten.”