Natuurnetwerk Nederland (NNN)

Van de zee tot de meren, van duin en veenweide tot heide en bossen: Noord-Holland herbergt vele bijzondere landschappen, planten en dieren. Die natuur biedt wandelaars en fietsers ontspanning. Verbetert lucht en waterkwaliteit voor ons allen. En helpt de klimaatverandering op te vangen. Alle reden om de natuur te koesteren. Het Natuurnetwerk Nederland helpt daarbij.

Netwerk voor Noord-Holland

Het Natuurnetwerk is de voortzetting van de Ecologische Hoofdstructuur. Deze werd in 1990 door het Rijk op kaart getekend. Kijk op adres waar het Natuurnetwerk loopt. Het doel was en is om natuurgebieden te verbinden. Planten en dieren krijgen daarmee meer kans zich te verspreiden en voort te planten. Dit helpt om de diversiteit aan soorten in stand te houden. 

De provincie staat nu voor de taak om het NNN in 2027 af te ronden. Het netwerk beslaat 56.400 hectare. Dat is zo’n 15% van het oppervlak van de provincie. Daarvan is ruim 93% inmiddels ingericht. Provincie en vele maatschappelijke en private partners werken nu aan de resterende 4.116 hectare. Dat doen zij op 3 manieren.

Vergroten, versterken, verbinden 

Provincie en partners:

  • vergroten de hoeveelheid natuur in het Natuurnetwerk met 4.116 hectare door de al in 1990 aangewezen gronden voor 2027 om te vormen naar natuur
  • versterken de kwaliteit van de bestaande natuurgebieden, met name de bijzondere Natura 2000-gebieden, door de natuur te herstellen en de neerslag van verstikkende stikstof te verminderen
  • verbinden de natuurgebieden via natuurbruggen, natuurstroken, bermen en watergangen. 

Om dit te bereiken is binnen de provincie het Regiebureau Natuurnetwerk opgezet. Deze heeft een zogenoemde ‘realisatiestrategie’ uitgewerkt. In de PS-brief (pdf, 105 kB) leest u er meer over.

Ontwikkelingen en compensatie in NNN

Het Natuurnetwerk is een natuurgebied en dus bedoeld voor natuurontwikkeling. Nieuwe ontwikkelingen en activiteiten in het NNN zijn allen onder bepaalde voorwaarden toegestaan. De Wegwijzer NNN is een tool die u wegwijs maakt in de regels voor nieuwe activiteiten en compensatie in het NNN. Met een activiteit wordt bedoeld een plan, project of ontwikkeling met ruimtelijke gevolgen, bijvoorbeeld de uitbreiding van een bouwwerk of de aanleg van een weg. Ook een verandering van gebruik kan als activiteit worden gezien. De Wegwijzer is een hulpmiddel om te bepalen of activiteiten wel of niet mogen doorgaan in het NNN.

Gebiedsaanpak

De provincie is inmiddels in verschillende gebieden gestart met de aanpak van het Natuurnetwerk. Bekijk het overzicht van de gebieden en de voortgang. Het Programma Natuurnetwerk 2024 (pdf, 54 MB) bevat de voortgang en programmering van de gebiedsgerichte aanpak. Dit is een groeidocument, dat wil zeggen dat er gedurende het proces andere opgaven aan toegevoegd kunnen worden, en wordt jaarlijks geactualiseerd. 

Videostill Natuurnetwerk (korte versie)
Het Natuurnetwerk Nederland verbindt waardevolle natuurgebieden in de provincie
(video)

Kaart Natuurnetwerk Nederland in de provincie Noord-Holland
Klik voor een vergroting op de kaart
 (pdf, 1 MB). Kaart van het Natuurwerk Nederland in de provincie Noord-Holland.

Videostill Noord-Holland versterkt, vergroot en verbindt natuurgebieden
Noord-Holland versterkt, vergroot en verbindt natuurgebieden
(video)

Versterken van het Natuurnetwerk

De grenzen van het Natuurnetwerk beschermen de aanwezige natuur en geven nieuwe natuur een kans. Eigenaren en gebruikers kunnen genieten van de bijzondere natuur, maar hebben ook een rol in de bescherming ervan. Bekijk via de viewer of uw adres in het NNN ligt.

Heeft u grond die nog niet in het Natuurnetwerk ligt en wel kan helpen om het Natuurnetwerk te versterken? Uw aankoopverzoek is welkom. In sommige gevallen is het mogelijk dat een grenslijn van het Natuurnetwerk wijzigt. Bijvoorbeeld als uit ecologisch onderzoek en een gebiedsproces met betrokkenen blijkt dat het verleggen van een grens beter aansluit bij de natuurwaarden. Of delen Natuurnetwerk kansrijk zijn om te worden begrensd of ontgrensd is vooral afhankelijk van de ecologische omstandigheden. Besluiten hierover worden één keer per jaar gebundeld door de provincie behandeld, bij een wijziging van de werkingsgebieden van de omgevingsverordening. Kijk voor meer informatie op de pagina Wonen en Werken in het Natuurnetwerk.

Wonen en werken in het Natuurnetwerk

De grenzen van het Natuurnetwerk beschermen de aanwezige natuur en geven nieuwe natuur een kans. Eigenaren en gebruikers kunnen genieten van de bijzondere natuur, maar hebben ook een rol in de bescherming ervan.

De mogelijkheden en beperkingen voor wonen en ondernemen in het netwerk zijn vastgelegd in de Omgevingsverordening NH2020 en in gemeentelijke bestemmingsplannen.

Ligt mijn adres in het Natuurnetwerk?

Screenshot Voortgangskaart NNN
Vul uw adres in op de voortgangskaart NNN

Aankoop en wijziging woning of bedrijf

Er kan veel, maar niet alles mag. Het Natuurnetwerk kan gevolgen hebben voor uw plannen. Controleer uw adres in de viewer bij aankoop van, herinrichting of wijziging van huis, (agrarisch) bedrijf of tuin. Dan weet u direct of uw locatie in het Natuurnetwerk ligt.  

Via de NNN-wijzer krijgt u via een stappenplan duidelijkheid of een nieuwe activiteit of ontwikkeling wel of niet kan plaatsvinden in het Natuurnetwerk. Hiernaast kunt u mogelijk ook subsidie krijgen voor de inrichting en beheer van de natuur op uw perceel. 

Versterken van het Natuurnetwerk

Het Natuurnetwerk Nederland is nog niet helemaal gerealiseerd. Heeft u grond die buiten het Natuurnetwerk ligt, maar kan helpen om deze te versterken? Uw aankoopverzoek is welkom. 

Bent u eigenaar of pachter van grond die in het Natuurnetwerk Nederland (NNN) ligt? Dan kunt u wellicht bijdragen aan de ontwikkeling en het beheer van het NNN. Er zijn hiervoor verschillende mogelijkheden en u kunt hierbij in aanmerking komen voor subsidie. De provincie Noord-Holland verkent deze opties graag samen met u. Ook kan de provincie ondersteunen bij de subsidieaanvraag. In deze brochure (pdf, 5,59 MB) staat meer over de mogelijkheden en subsidies waar grondeigenaren en pachters voor in aanmerking komen. Via het subsidieloket vindt u meer informatie en een formulier voor de aanvraag van NNN-gerelateerde subsidies.

In sommige gevallen is het mogelijk een grenslijn van het Natuurnetwerk te wijzigen. Bijvoorbeeld als uit ecologisch onderzoek en een gebiedsproces met betrokkenen blijkt dat het verleggen van een grens beter aansluit bij de natuurwaarden. Of delen Natuurnetwerk kansrijk zijn om te worden begrensd of ontgrensd is vooral afhankelijk van de ecologische omstandigheden. Is het ecologisch onwenselijk, dan wordt over het algemeen niet overgegaan tot een herbegrenzing. Besluiten over herbegrenzing worden één keer per jaar gebundeld door de provincie behandeld, bij een wijziging van de werkingsgebieden van de omgevingsverordening. Zo worden alle wijzigingen in samenhang bezien en wordt voorkomen dat de totale omvang van het netwerk verandert. Grondeigenaren worden op de hoogte gesteld als een herbegrenzing van invloed is op hun perceel. 

Tips en contact

Heeft u een goed idee om de natuur in uw omgeving te versterken of een algemene vraag over het Natuurnetwerk? Laat het weten via het vragenformulier of neem contact op via regiebureaunnn@noord-holland.nl.