Regie op de Ruimte
In Noord-Holland is veel plek nodig voor bijvoorbeeld woningen, zonnepanelen, natuurgebieden en bedrijventerreinen. Er is ruimte te kort: minimaal 27%. Dat betekent: keuzes maken. Met ‘Regie op de Ruimte’ zet de provincie samen met veel andere partijen een belangrijke stap in het maken van die ruimtelijke keuzes voor Noord-Holland. Deze keuzes worden opgenomen in de geactualiseerde Omgevingsvisie.
In Nederland moet veel gebeuren. Hiervoor is ruimte nodig. Denk aan ruimte voor water, energietransitie en de aanleg van natuurgebieden en natuurnetwerken. Maar ook landbouw, woningbouw en circulaire economie hebben ruimte nodig.
De vraag naar ruimte is in Noord-Holland te groot. Als we alles wat we zouden willen huisvesten een plek willen geven, dan past dat niet. We zouden Noord-Holland een kwart groter moeten maken. Er moeten dus keuzes worden gemaakt over hoe we met die grote vraag naar ruimte omgaan. En waar we wel, maar ook waar we geen ruimte aan kunnen geven. Kortom: we moeten de regie op de ruimte pakken.
Alle thema’s hebben effect op elkaar, zowel positief als negatief. Een woonwijk aanleggen betekent dat op die plek geen ruimte meer is voor landbouw. En het aanleggen van hoogspanningslijnen heeft effect op het landschap. Wat past er wel en wat niet? En wat is er nodig om een ontwikkeling mogelijk te maken? De komende jaren gaan we werken aan het komen tot ruimtelijke keuzes. Op zo’n manier dat de samenhang en consequenties duidelijk zijn. Uiteindelijk worden deze keuzes opgenomen in een actualisatie van de Omgevingsvisie NH2050. Daarbij betrekt de provincie inwoners, gemeenten, waterschappen, maatschappelijke organisaties en bedrijven.
Op 30 september 2024 hebben Provinciale Staten de startnotitie Regie op de Ruimte (pdf, 1,3 MB) vastgesteld. Daarin staat hoe we toe gaan werken naar die keuzes en wat de planning is. Op 30 september 2024 hebben Provinciale Staten ook het document 'Op weg naar het Ruimtelijk Voorstel' (pdf, 30,6 MB) vastgesteld, als inhoudelijk startpunt van het traject Regie op de Ruimte. Dit document geeft inzicht in de ruimtelijke opgaven waar de provincie voor staat en welke vraagstukken voorliggen.
Alle provinciale Ruimtelijke Voorstellen worden uitgewerkt in ruimtelijke arrangementen. Het Rijk en provincies maken daarin afspraken over de uitvoering. Deze afspraken zijn de basis voor een nieuwe Nota Ruimte die het Rijk opstelt om de nationale regie op de ruimte vorm te geven.
Voor het Ruimtelijk Voorstel is informatie uit verschillende deelvoorstellen gebruikt. Voor Noord-Holland is recent samen met het Rijk voor het zuidelijk deel van de provincie een ontwikkelperspectief opgesteld: het Verstedelijkingsconcept Metropoolregio Amsterdam. Dat is de basis voor Noord-Holland Zuid in het Ruimtelijk Voorstel.
Voor Noord-Holland Noord (De Kop, West-Friesland en Alkmaar) is er nog geen ontwikkelperspectief. De provincie en de gemeenten in Noord-Holland Noord gaan de komende jaren gezamenlijk aan de slag om dat perspectief vorm te geven.
In Noord-Holland liggen 5 NOVEX-gebieden. Dit zijn gebieden waarvoor met het Rijk een apart ontwikkelperspectief wordt opgesteld.
De NOVEX-gebieden in Noord-Holland zijn:
- Noordzeekanaalgebied (NZKG)
- Schipholregio
- Metropoolregio Amsterdam
- Groene Hart
- Lelylijn
In het programma NOVEX werken alle overheden samen aan een plan voor de inrichting van Nederland. Er zijn 16 NOVEX-gebieden in Nederland, waarvan 5 in Noord-Holland.
Metropoolregio Amsterdam
De Metropoolregio Amsterdam heeft te maken met een grote woningbouwopgave en andere ruimtelijke vraagstukken, zoals mobiliteit, klimaat, water en energie. Daarom wordt werkt de MRA al sinds 2019 met het Rijk aan een verstedelijkingsstrategie. Deze strategie wordt nu verder uitgewerkt als NOVEX-Metropoolregio Amsterdam.
Regio Schiphol
Het NOVEX-programma Schiphol is erop gericht om een nieuwe balans te vinden tussen het belang van een internationale luchthaven voor Nederland en de kwaliteit van de leefomgeving rond Schiphol. Dit betekent dat het Rijk, provincies en gemeenten in de omgeving van de luchthaven samen de kwaliteit van de leefomgeving willen verbeteren. Naast het terugdringen van uitstoot en geluid wordt tegelijkertijd gezocht naar ruimte voor natuurherstel en woningbouw.
Noordzeekanaalgebied
Het Rijk en de regio hebben grote ambities met het Noordzeekanaalgebied de komende decennia. In het NOVEX-programma werken Rijk en regio samen aan een Ontwikkelperspectief en een Uitvoeringsprogramma voor het Noordzeekanaalgebied.
Groene Hart
In februari 2021 is het Groene Hart benoemd als NOVEX-gebied. Het Groene Hart is een groot gebied in het westen van Nederland dat door veel provincie- en gemeentegrenzen loopt. Het Bestuurlijk Platform Groene Hart vertegenwoordigt alle 4 de overheidslagen en is dus het aanspreekpunt voor het NOVEX-gebied Groene Hart.
De 17 gemeenten in Noord-Holland Noord, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) en de provincie Noord-Holland gaan aan de slag met de ruimtelijke toekomst van Noord-Holland Noord (NHN).
NHN heeft de komende jaren extra ruimte nodig voor onder meer woningbouw, mobiliteit, economie, energietransitie, natuur, recreatie, water en landbouw. Daarnaast speelt de regio in op klimaatveranderingen, zoals bodemverzilting, zoetwatertekorten en zeespiegelstijging. Een integrale aanpak biedt meer mogelijkheden om deze ontwikkelingen duurzaam en effectief in te passen.
Het Ontwikkelperspectief NHN helpt bij het formuleren van een gezamenlijke koers op de belangrijkste ruimtelijke opgaven. Hierin staan voorlopige richtingen beschreven, maar dat zijn nog geen definitieve keuzes. De komende jaren werken gemeenten, de provincie en het waterschap deze koers verder uit, waarbij de gemeenteraden en Provinciale Staten uiteindelijk besluiten over de definitieve keuzes in hun omgevingsvisies.
Planning
Deze partijen tekenden de samenwerkingsovereenkomst: 17 gemeenten Noord-Holland Noord: Den Helder, Texel, Schagen, Hollands Kroon, Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Opmeer, Stede Broec, Medemblik, Alkmaar, Bergen, Castricum, Dijk en Waard, Heiloo en Uitgeest, HHNK en provincie Noord-Holland.
Gezamenlijk zetten zij de komende 2 jaar deze stappen:
- Fase 1: Inventarisatie van ontwikkelkansen in NHN met maatschappelijke partijen.
- Fase 2: Bestuurders bepalen een koers op hoofdlijnen. Dit leidt tot een ontwerp Ontwikkelperspectief NHN.
- Fase 3: Brede participatie in 2026 voor toetsing, verbetering en aanvulling door belangstellenden die meedenken over een aantal ruimtelijke thema’s.
- Fase 4: Bestuurders leggen de definitieve koers vast.
Contact
Vragen over het Ontwikkelperspectief Noord-Holland Noord? Stuur dan een e-mail naar ontwikkelperspectief.nhn@noord-holland.nl.
Voor het zuidelijk deel van de provincie is een ontwikkelperspectief is opgesteld: het Verstedelijkingsconcept Metropoolregio Amsterdam (MRA). Dat ontwikkelperspectief is de basis voor Noord-Holland Zuid in het Ruimtelijk Voorstel. Het Ontwikkelperspectief MRA is begin 2022 door alle deelnemende gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk onderschreven. Het ontwikkelperspectief is opgebouwd in 3 hoofdlijnen:
- Meerkernige ontwikkeling met menselijke maat
- Groenblauw netwerk in en om de stad
- Systemen voor de toekomst
Vervolgens wordt ingezoomd op 7 zogenoemde integraal te ontwikkelen gebieden. Waaronder het Noordzeekanaalgebied (NZKG) en de zuidflank van de MRA. In deze deelregio ligt Schiphol. In beide gebieden is de gezonde leefomgeving een belangrijk aandachtspunt en opgave. Zowel NZKG als Schipholregio zijn ook als NOVEX-gebieden aangewezen, naast de MRA. Het NOVEX-gebied Groene Hart ligt voor een klein deel in de MRA.
Vragen? Neem contact op per e-mail: regie_op_de_ruimte@noord-holland.nl.
Video: toelichting Ruimtelijk voorstel
Het document 'Op weg naar het Ruimtelijk voorstel' is vastgesteld. Inhoudelijk projectleider Ton Bossink geeft een toelichting op het stuk. Heeft u vragen? Stuur dan een mail naar regie_op_de_ruimte@noord-holland.nl.
Bekijk de video