Detailhandel

De provincie streeft naar een aantrekkelijk winkelaanbod, stimuleert nieuwe ontwikkelingen binnen de detailhandel en gaat leegstand van winkelpanden tegen.

Goede winkelvoorzieningen maken steden, dorpen en wijken aantrekkelijk. Daarnaast is detailhandel belangrijk voor de werkgelegenheid. In Noord-Holland werken ongeveer 120.000 mensen in de detailhandel; 9% van het totaal aantal banen in de provincie.
De provincie zet zich daarom in voor een aantrekkelijk winkelaanbod waarbij rekening wordt gehouden met nieuwe ontwikkelingen.

Aantrekkelijk winkelaanbod door regionale afstemming

Om een aantrekkelijk en gevarieerd winkelaanbod te creëren en om leegstand tegen te gaan, zijn gemeenten in Noord-Holland verplicht om regionaal afgestemde detailhandelsvisies op te stellen. De provincie verzamelt jaarlijks informatie over ontwikkelingen in de detailhandel om beleid te onderbouwen. De meest recente Monitor Detailhandel (pdf, 24 MB) (2023 - 2024) staat in de kolom beleidsdocumenten.

Ook de laatste versie van het dashboard Detailhandel is beschikbaar. Dit interactieve instrument geeft inzicht in de cijfers en ontwikkelingen van de detailhandel op provinciaal, regionaal en gemeentelijk niveau en op het niveau van de winkelcentra zelf. 

In 2021 is in samenwerking met de provincies Zuid-Holland, Utrecht en Noord-Brabant een Koopstromenonderzoek uitgevoerd. Daaruit blijkt dat online winkelen onverminderd populair is. De afgelopen 5 jaar is het aantal bezoekers in veel winkelgebieden gehalveerd. De grote binnensteden van Nederland zijn het hardst getroffen. Doelgericht winkelen wordt populairder: een bezoek aan de bouwmarkt of woonboulevard wint het van de binnenstad. De trend van lokaal kopen lijkt zich in die periode niet door te zetten. Ook blijkt dat steeds meer winkels plaats maken voor horeca, ontspanning en woningen.

In 2022 lieten de provincie en de MRA een nieuw marktruimteonderzoek detailhandel uitvoeren. De belangrijkste conclusie is dat er in de sector Dagelijks (bijvoorbeeld supermarkten, drogisterijen en versspeciaalzaken) ruimte voor uitbreiding (marktruimte) is, omdat de vraag naar dagelijkse voorziening door de bevolkingsgroei zal toenemen. In de Recreatieve sector moet rekening gehouden worden met een daling van de ruimte voor uitbreiding (marktruimte). In de sector Doelgericht (bijvoorbeeld bouwmarkten, tuincentra en meubelzaken)is behoud van het huidige aanbod het belangrijkst.

De provincie heeft een Adviescommissie Detailhandel. Nieuwe plannen voor detailhandel en regionale visies worden door deze adviescommissies bovenregionaal afgestemd en getoetst aan de Omgevingsverordening NH2020 en het provinciaal Detailhandelsbeleid 2015-2020. Het secretariaat van de adviescommissie is bereikbaar via Hans van Scheerdijk: hans@stadspartnerhans.nl

Voor gemeenten, ondernemingen en organisaties voor het beheer van winkelgebieden is het mogelijk om subsidie aan te vragen via de regeling Ondersteuning Toekomstbestendige Werklocaties.

Wonen voor Winkels

Eind 2020 is de provincie gestart met het Wonen voor Winkels traject. Dit is een instrumentenmix vanuit economie en wonen die gemeenten kunnen helpen hun transformatie op te starten en te versnellen. Bedoeld om bijvoorbeeld aanloopstraten van winkelgebieden deels te verkleuren naar woningen en zo een vitaal en compact winkelgebied over te houden. Het transformeren van goed lopende kernwinkelgebieden of panden hierin is nadrukkelijk niet de bedoeling, de economische functie van de gebieden staat voorop.

Er is een onderzoek uitgevoerd naar de Noord-Hollandse winkelgebieden met de meeste potentie voor transformatie. Ook zijn er mogelijkheden voor cofinanciering voor transformatieplannen vanuit de uitvoeringsregeling toekomstbestendige winkelgebieden en de versnelling woningbouw gemeenten Noord-Holland subsidie. Daarnaast is aanjager transformatie Janneke den Oude gestart die kan helpen het gesprek met eigenaren of ondernemers vorm te geven. Een overzicht van de verschillende instrumenten staat op de routekaart. Lees meer in het interview Wonen voor Winkels waaronder een uitleg over de verschillende trajecten.

Meer weten over dit traject? Neem dan contact op met Michel van Wijk (wijkm@noord-holland.nl of 06-18609430).